Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV vừa qua đã thông qua Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 thay thế cho Luật Doanh nghiệp 2014 đang có hiệu lực. Đây được xem là văn bản pháp luật có tính cập nhật với tình hình kinh tế – xã hội thực tế và góp phần hoàn thiện hành lanh pháp lý về quản trị doanh nghiệp. So với Luật Doanh nghiệp 2014, Luật Doanh nghiệp 2020 có những điểm thay quan trọng. Trong đó có quy định về việc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp từ Doanh nghiệp tư nhân.
1. Quy định của Luật Doanh nghiệp 2014
Luật Doanh nghiệp 2014 được Quốc hội thông qua vào tháng 11/2014 và có hiệu lực từ tháng 7/ 2015 đến nay. Theo quy định của văn bản pháp luật này, Doanh nghiệp tư nhân chỉ có thể trực tiếp chuyển đổi thành Công ty Trách nhiệm hữu hạn. Việc chuyển đổi này phải đáp ứng được các điều kiện cần thiết mà pháp luật quy định tại Khoản 1 Điều 199 Luật Doanh nghiệp 2014 (điều kiện về ngành nghề kinh doanh, điều kiện về tên doanh nghiệp, về hồ sơ, lệ phí,…). Như vậy, theo quy định của văn bản pháp luật đang có hiệu lực thi hành tại thời điểm hiện tại, chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân chỉ có thể chuyển đổi doanh nghiệp của mình sang công ty TNHH mà không trực tiếp chuyển thành công ty cổ phần hay công ty hợp danh được.
2. Luật Doanh nghiệp 2020: DNTN có thể chuyển thành công ty cổ phần
Như đã nêu, Luật Doanh nghiệp 2014 chỉ có quy định về trường hợp chuyển đổi DNTN thành công ty Trách nhiệm hữu hạn, nếu chủ doanh nghiệp tư nhân muốn chuyển đổi loại hình doanh nghiệp của mình thành Công ty hợp danh thì cần phải chuyển đổi Doanh nghiệp tư nhân mà mình đang sở hữu thành Công ty TNHH trước, sau đó tiếp tục chuyển đổi Công ty trách nhiệm hữu hạn này thành Công ty Cổ phần.
Tuy nhiên, từ năm 2021, Doanh nghiệp tư nhân có thể chuyển đổi trực tiếp thành Cty Cổ phẩn mà không cần trải qua giai đoạn trung gian là chuyển đổi thành Công ty Trách nhiệm hữu hạn. Cũng theo quy định của Luật doanh nghiệp mới, ngoài công ty Trách nhiệm hữu hạn như quy định của Luật Doanh nghiệp 2014 và Công ty cổ phần như đã nêu trên, doanh nghiệp tư nhân cũng có thể trực tiếp chuyển đổi thành Công ty hợp danh.
3. Điều kiện cần đáp ứng khi chuyển đổi
Theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020 (Điều 205), một doanh nghiệp tư nhân khi muốn chuyển thành công ty cổ phần cần đáp ứng các điều kiện sau:
Thứ nhất, điều kiện về ngành nghề kinh doanh: ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi phải không thuộc danh mục các ngành nghề bị cấm kinh doanh.
Thứ hai, về hồ sơ, tài liệu: khi tiến hành chuyển đổi, chủ doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền phải tiến hành chuẩn bị đầy đủ, chính xác các giấy tờ, tài liệu theo yêu cầu; đặt tên doanh nghiệp mới theo quy định của pháp luật, đồng thời phải nộp đủ, đúng thời hạn các loại phí, lệ phí đăng ký theo quy định.
Thứ ba, phải có thỏa thuận giữa chủ doanh nghiệp tư nhân và các thành viên góp vốn khác về việc tiếp tục sử dụng lao động hiện có và tiếp nhận lao động. Việc thỏa thuận này phải được ghi nhận bằng văn bản.
Thứ tư, phải có cam kết bằng vản bản giữa chủ doanh nghiệp tư nhân và các bên trong hợp đồng (đối với hợp đồng chưa thanh lý) về vấn đề chuyển đổi của công ty và đảm bảo tiếp tục thực hiện các hợp đồng này.
Như vậy, nếu như ở Luật Doanh nghiệp đang có hiệu lực ở thời điểm hiện tại (Luật Doanh nghiệp 2014) thì Luật Doanh nghiệp mới (có hiệu lực từ từ 01/01/2021) đã có quy định về trường hợp Doanh nghiệp tư nhân chuyển thành Công ty cổ phần. Ngoài ra, luật này cũng quy định về trường hợp Doanh nghiệp tư nhân chuyển đổi thành Công ty Hợp danh.