Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, các sản phẩm trí tuệ ra đời ngày càng nhiều. Trong môi trường thương mại đầy cạnh tranh, việc các sản phẩm này bị sao chép, sử dụng khi chưa được cho phép gây thiệt hại về thương mại ngày càng phổ biến. Vì vậy, cần thiết phải đăng ký bảo hộ các sản phẩm trí tuệ. Kiểu dáng công nghiệp là một trong số đó.
1. Kiểu dáng công nghiệp là gì?
Kiểu dáng công nghiệp, theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, được hiểu là các yếu tố thuộc hình dáng bề ngoài của sản phẩm, bao gồm các đặc điểm về màu sắc (xanh đỏ, tím, vàng..), hình khối, đường nét, hoặc sự kết hợp của 3 yếu tố trên.
Việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp cho sản phẩm được thực hiện theo quy trình quy định tại các văn bản pháp luật như Luật Sở hữu trí tuệ, Quy chế nhãn hiệu,… Cụ thể, quy trình đăng ký nêu trên được thực hiện thông qua các bước như sau:
- Nộp đơn đăng ký
- Thẩm định hình thức
- Công bố đơn
- Thẩm định nội dung
- Cấp văn bằng bảo hộ
2. Nộp đơn Đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Đầu tiên, Giống như nhãn hiệu và các đối tượng quyền sở hữu trí tuệ khác, để được pháp luật bảo hộ, cần phải nộp đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp.
Đơn đăng ký bảo hộ hiểu dáng công nghiệp cùng các tài liệu kèm theo cần được nộp tại Cục sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học – công nghệ).
3. Thẩm định hình thức
Sau khi Đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được tiếp nhận, các chuyên viên của Cục sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành thẩm định hình thức đơn. Ở giai đoạn này, các tài liệu, giấy tờ hồ sơ sẽ được kiểm tra, ví dụ như tính đầy đủ của các tài liệu cần thiết; các yêu cầu về hình thức của các tài liệu; quyền đăng ký của chủ đơn có hợp pháp không, cách thức nộp đơn có phù hợp không,… Mục đích của giai đoạn này là để kiểm tra, đối soát việc tuân thủ về mặt hình thức của đơn.
Quá trình thẩm định hình thức kéo dài 01 tháng tính từ ngày nhận đơn. Sau khi thẩm định, chuyên viên sẽ gửi cho người nộp đơn thông báo kết quả.
4. Công bố đơn
Đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp của bạn sau khi được thẩm định hình thức và đã được thông báo tiếp nhận hợp lệ sẽ được đăng trên Công báo của Cục sở hữu trí tuệ. Thời gian công bố đơn là 02 tháng.
5. Thẩm định nội dung
Sau thời gian được công bố công khai tại Công báo, đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp sẽ được thẩm định nội dung. Chủ yếu giai đoạn này sẽ xác định, kiểm tra tính hợp lệ của kiểu dáng công nghiệp thông qua việc đối soát việc đáp ứng 03 điều kiện bảo hộ (tính mới, tính sáng tạo và khả năng có thể áp dụng vào sản xuất công nghiệp). Đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được thẩm định trong vòng 07 tháng.
Sau thời gian trên, người nộp đơn sẽ nhận được Thông báo kết quả thẩm định. Nếu đơn đạt được những yêu cầu cần thiết theo quy định của pháp luật, người nộp đơn sẽ được thông báo nộp các khoản lệ phí cần thiết và thời hạn để được cấp văn bằng bảo hộ.
Trong trường hợp kiểu dáng chưa đáp ứng được yêu cầu bảo hộ, Cục sở hữu trí tuệ sẽ gửi cho người nộp đơn Thông báo dự định từ chối bảo hộ. Khi đó, người nộp đơn được ấn định thời gian 03 tháng để có thể có ý kiến phản hồi dự định từ chối này. Trong vòng 03 tháng được ấn định trên, nếu người nộp đơn không có văn bản phản hồi gửi tới Cục sở hữu trí tuệ, đơn đăng ký sẽ chính thức bị từ chối. Trường hợp ý kiến phản hồi được chấp nhận, người nộp đơn sẽ được thông báo và phải nộp các khoản phí, lệ phí cần thiết.
6. Cấp văn bằng bảo hộ, đăng bạ
Các đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp sau khi trải qua quá trình thẩm định hình thức, công bố và thẩm định nội dung hợp lệ cùng với việc nộp đầy đủ các khoản phí, lệ phí sẽ được cấp văn bằng bảo hộ. Văn bằng bảo hộ đối với kiểu dáng công nghiệp được gọi là Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp.
Như vậy, quy trình đăng ký để kiểu dáng công nghiệp của sản phẩm được bảo hộ về cơ bản bao gồm 05 bước: Nộp đơn, Thẩm định hình thức, Công bố, Thẩm định nội dung và Cấp văn bằng. Nhìn chung, quy trình đăng ký nêu trên không quá phức tạp. Tuy nhiên, việc chuẩn bị hồ sơ để đáp ứng được yêu cầu bảo hộ theo quy định lại không đơn giản, đòi hỏi người có trình độ chuyên môn nhất định tiến hành để đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp không bị từ chối.