Mỗi doanh nghiệp trong quá trình hình thành và phát triển không thể thiếu đi sự có mặt của Người đại diện. Đại diện doanh nghiệp chính là người thay mặt doanh nghiệp thực hiện các giao dịch, quyền và nghĩa vụ phát sinh liên quan trước trọng tài, tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. Luật Doanh nghiệp 2020 có hiệu lực vào 01/01/2021, thay thế bổ sung cho Luật Doanh nghiệp 2014 đã có thêm những quy định mới về người đại diện của doanh nghiệp.
Điểm mới đầu tiên được đề cập tại Khoản 1 Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020, cụ thể đã quy định thêm tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, người đại diện của doanh nghiệp có những quy định như sau:
Yêu cầu đối với người đại diện theo pháp luật trong doanh nghiệp
Doanh nghiệp phải bảo đảm luôn có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam. Khi chỉ còn lại một người đại diện cư trú tại Việt Nam thì người này khi xuất cảnh khỏi Việt Nam phải ủy quyền bằng văn bản cho cá nhân khác cư trú tại Việt Nam thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện. Trường hợp này, người đại diện vẫn phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ đã ủy quyền.
- Nếu hết thời hạn ủy quyền mà người này chưa trở về Việt Nam và không thực hiện ủy quyền khác thì sẽ xử lý theo hai cách được liệt kê tại khoản 4 Điều 12 Luật Doanh nghiệp năm 2020.
- Nếu người này vắng mặt tại Việt Nam quá 30 ngày mà không thực hiện ủy quyền hoặc thuộc các trường hợp đặc biệt không thể đại diện cho doanh nghiệp theo khoản 5 Điều 12 Luật Doanh nghiệp năm 2020 thì chủ sở hữu công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị cử người khác làm người đại diện của công ty.
Đối với mỗi loại hình doanh nghiệp
Đối với mỗi loại hình của doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật là khác nhau, cụ thể: Doanh nghiệp tư nhân sẽ là chủ doanh nghiệp tư nhân; Công ty hợp danh sẽ là các thành viên hợp danh; Công ty TNHH có thể sẽ là Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch Công ty; Công ty cổ phần có thể sẽ là Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc/Tổng giám đốc.
Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Thứ ba, quy định về trách nhiệm của người đại diện trong Luật Doanh nghiệp 2020 không có sự thay đổi so với quy định tại Luật Doanh nghiệp 2014. Luật này ghi nhận người đại diện của doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trong phạm vi quyền và nghĩa vụ của mình. Theo đó người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm sau đây:
– Thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;
– Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;
– Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về doanh nghiệp mà mình, người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp theo quy định của Luật này.