Trong lĩnh vực SHTT nói riêng và SHCN nói chung, tình trạng nhiều đơn đăng ký bảo hộ cho đối tượng thuộc quyền cùng nộp để xin cấp văn bằng bảo hộ đã điều dễ xảy ra. Do đó, Nguyên tắc nộp đơn đầu tiên áp dụng để xử lý vấn đề này.
1. Căn cứ pháp lý
Nguyên tắc này được quy định cụ thể tại Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009. Qua đó bảo vệ quyền và lợi ích của chủ thể nộp đơn sớm hơn các chủ thể khác đối với cùng một đối tượng thuộc quyền SHCN.
Việt Nam hiện đang áp dụng nguyên tắc Nguyên tắc nộp đơn đầu tiên. Quyền ưu tiên, nộp đơn trước trong việc đăng ký bảo hộ các đối tượng thuộc quyền sở hữu công nghiệp như sáng chế. Giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu,…
Theo Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009:
+ Đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp:
Trường hợp có nhiều đơn đăng ký sáng chế trùng hoặc tương đương với nhau. KDCN trùng hoặc không khác biệt đáng kể với nhau thì VBBH sẽ chỉ được cấp cho sáng chế. Hoặc KDCN trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp VBBH.
+ Đối với nhãn hiệu:
Trường hợp có nhiều đơn của nhiều người khác nhau đăng ký các nhãn hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhau dùng cho các sản phẩm. Dịch vụ trùng hoặc tương tự với nhau. Hoặc trường hợp có nhiều đơn của cùng một người ĐKNH trùng đối với các sản phẩm, dịch vụ trùng nhau thì VBBH chỉ được cấp cho nhãn hiệu trong đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất trong số những đơn đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ.
Ngoài ra, nếu các đơn đăng ký cùng đáp ứng các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ và có cùng ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn thì cũng sẽ chỉ có 01 văn bằng bảo hộ được cấp cho đối tượng của một đơn duy nhất trong số các đơn đó theo thoả thuận của tất cả những người nộp đơn. Trường hợp không thoả thuận được thì các đối tượng đó đều sẽ bị từ chối cấp văn bằng bảo hộ.
Có thể thấy, nguyên tắc nộp đơn không có phép những người sáng chế. Kiểu dáng công nghiệp chậm trễ trong việc nộp đơn đăng ký. Từ đó thức đẩy việc nộp đơn được tiến hành nhanh chóng. Và hiệu quả làm đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, sáng tạo.
Như vậy, nhằm loại trừ trường hợp phát sinh có thể có nhiều người cùng sang tạo ra một đối tượng sở hữu công nghiệp giống hoặc tương tự nhau. Pháp luật đã đề ra nguyên tắc nộp đơn đầu tiên. Điều này thúc đầy người nộp đơn cần quyết định. Và tiến hành nộp đơn càng sớm để quyền lợi của mình được bảo vệ một cách tốt nhất.
2. Ý nghĩa nguyên tắc nộp đơn đầu tiên đối với nhãn hiệu
– Nếu có nhiều đơn của nhiều người hoặc của cùng 1 người đăng ký các nhãn hiệu trùng. Hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhau dùng cho các sản phẩm. Dịch vụ trùng hoặc tương tự với nhau thì GCN sẽ chỉ được cấp cho đơn hợp lệ có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp sớm nhất.
– Nếu có nhiều đơn hợp lệ có cùng ngày ưu tiên. Hoặc ngày nộp đơn sớm nhất thì Văn bằng bảo hộ chỉ được cấp cho đối tượng của 1 đơn duy nhất trong số các đơn theo thỏa thuận của tất cả những người nộp đơn. Trường hợp không thỏa thuận được thì các đối tượng tương ứng của các đơn sẽ bị từ chối cấp.
Lưu ý: Ngày ưu tiên là 1 trong những quy định trong điều ước quốc tế về SHCN. Các nước thành viên của Công ước Paris về sở hữu công nghiệp. Công ước PCT về bảo hộ sáng chế.
Trên đây là những phân tích nguyên tắc nộp đơn đầu tiên trong sở hữu công nghiệp. Vì vậy, qua việc này chủ sở hữu sẽ chủ động hơn trong việc nộp đơn để bảo đảm mọi quyền lợi.